Hiob

Konspekt - spotkanie w małej grupie

Hiob - mężczyzna, który tak jak Jakub czy Abraham jest wierny Bogu, lecz potrafi się z Nim spierać. Nie po to, by zarzucić Mu brak słuszności, ale by dociec głębszej prawdy o Bogu, by lepiej poznać Boga. Hiob w swym rozumowaniu cały czas jest bardzo blisko zrozumienia dróg Bożych, ale ciągle brakuje mu jednej rzeczy: poznania żywego Boga

1. Cechy charakterystyczne mężczyzny - co jest jego siłą, a co słabością.

• Czym może się różnić typowa postawa kobiety i mężczyzny wobec cierpienia czy niesprawiedliwości? Czym powinna się różnić?
• 2,9-10 Rzekła mu żona: Jeszcze trwasz mocno w swej prawości? Złorzecz Bogu i umieraj! Hiob jej odpowiedział: Mówisz jak kobieta szalona. Dobro przyjęliśmy z ręki Boga. Czemu zła przyjąć nie możemy?
• 3,1 Wreszcie Hiob otworzył usta i przeklinał swój dzień. č Mężczyzna ma skłonność do przeklinania, gdy jest bezradny (kobieta — raczej „czepia się” i zrzędzi — np. żona Tobiasza)
• Co można powiedzieć o postawie przyjaciół Hioba? Dlaczego nie są w stanie zrozumieć jego sytuacji? č Mężczyźni mają skłonność do mądrzenia się i teoretyzowania — usiłują znaleźć ogólne prawa rządzące każdym przypadkiem. To czasem siła — bo pomaga zrozumieć i przewidywać bieg wypadków, czasem słabość, bo nigdy nie zrozumiemy do końca dróg Bożych, a to one decydują o każdym przypadku.
• Jaka postawa jest szczególnie trudna dla mężczyzny? 6,11-12 Czy starczy mi sił, aby przetrwać? Jakiż tu cel cierpliwości? Czy moja siła z kamienia? Czy ja mam ciało ze spiżu? č Mężczyźnie łatwiej jest znosić trud i wysiłek niż cierpliwie czekać. Cierpliwość ŕ dlaczego?
• Co czyni mężczyzna, kiedy nie może osiągnąć celu, kiedy jest niezrozumiany lub nieakceptowany? W miarę rozmowy z przyjaciółmi Hiob zaczyna bronić się wyrzutami i ironią (zwł. rozdziały 10, 12).
• Inny rodzaj niezrozumienia. Dlaczego jest szczególnie trudny do zniesienia? 30,1-12: szczególnie bolesne dla człowieka są kpiny motłochu, ludzi, którzy są zbyt głupi, by zrozumieć cokolwiek z dróg Bożych, ale są równie bezwzględni i okrutni, jak „mędrcy”

2. Sprawiedliwość Boża

• Z czym nie może się zgodzić Hiob w rozdziale 13 i dlaczego nazywa swych przyjaciół oszustami? Bóg nie jest rachmistrzem, który działa, jak automatyczna sprawiedliwość. Bóg musi mieć jakiś inny sposób patrzenia, skoro Hiob jest niewinny, a cierpi. č Mężczyzna: sprawiedliwość bezosobowa i osobowa
• Co wynika z 16,4: I ja bym przemawiał podobnie, ale gdy role zmienimy. Mowy bym do was układał, kiwałbym głową nad wami č Mężczyzna bardzo chętnie „odosabia” się — przyjmuje rolę, a raczej kilka ról i rozumie, jak należy zachowywać się w danej roli, aby osiągnąć cel. Z tego względu często zdarza się, że ktoś jest bezwzględnym politykiem i kochającym mężem, lub odwrotnie: świetnym pracownikiem i ojcem-tyranem.
• Jaką ważną prawdę dotyczącą sprawiedliwości Bożej odkrywa Hiob? 19, 25-26 Lecz ja wiem: Wybawca mój żyje, na ziemi wystąpi jako ostatni. Potem me szczątki skórą odzieje, i ciałem swym Boga zobaczę. č Hiob już jest o szczebel dalej w rozumieniu Boga — „rachunek” sprawiedliwości nie odnosi się tylko do ziemi, ale uwzględnia wieczność. Także 21 rozdział kontynuuje refleksję nad tą prawdą — grzesznikom często powodzi się dobrze.
• 27,1-5: Hiob podsumowuje swoje rozumowanie — jest niewinny, a więc musi istnieć inna przyczyna jego nieszczęść niż kara Boża.

3. Elementy właściwej i niewłaściwej postawy moralnej:

• Jakie są typowe grzechy mężczyzny, wg Hioba szczególnie niemiłe Bogu? 31 — wyliczenie typowych pokus i grzechów
• Czym jest bojaźń Boża i dlaczego jest tak ważna? 28,28 A do człowieka powiedział: Bojaźń Boża - zaiste mądrością, roztropnością zaś - zła unikanie.
• Dlaczego człowiek ma oddawać cześć Bogu? 1,9 Czyż za darmo Hiob czci Boga?

Mimo wszystko - w kontekście całej księgi - czytelnik dochodzi do wniosku, że moralność nie jest receptą na właściwe służenie Bogu. Zapewne jest potrzebna, ale niewystarczająca, skoro nawet człowiek żyjący ze wszech miar moralnie może nie odczuwać przyjaźni Boga.

4. Bóg żywy i rozmowa z Bogiem.

• Jaki główny zarzut stawia wielokrotnie Hiob Bogu? (Że się nie odzywa do niego) — odpowiedź 33,14-21
• Skąd bierze się mądrość w człowieku? 32, 8-9 (Elihu) Ale to duch w człowieku, to Wszechmocnego tchnienie go poucza. Mądrość nie z wiekiem przychodzi, a prawość nie tylko starcom jest znana.
• Jak można podsumować przesłanie całej księgi? 42,5 Dotąd Cię znałem ze słyszenia, obecnie ujrzałem Cię wzrokiem, stąd odwołuję, co powiedziałem, kajam się w prochu i w popiele. č Klucz do całej księgi. Nie sama moralność prowadzi do Boga, ale poznanie Boga. Znajomość Boga ze słyszenia nie da człowiekowi postawy serca, która może przetrwać próbę — ekstremalną. Każdy ma jakieś subiektywne ekstremum (Bóg nie pozwoli was kusić nad miarę), więc każdy musi być świadomy, że tylko Bóg jest w stanie go zachować od grzechu. Sam nigdy nie może powiedzieć „jestem doskonały i bezgrzeszny”, bo nie zna nawet granic swej wytrzymałości.